Eemshaven 1973 – 2023
De Eemshaven bestaat op
7 juni 2023 precies 50 jaar!
Op woensdag 7 juni 2023 was het precies vijftig jaar geleden dat de Eemshaven geopend is door de toenmalige koningin Juliana. Ter ere hiervan hebben we op zaterdag 10 juni een Open Dag Eemshaven gehouden, waarop Groningen Seaports en een groot aantal bedrijven uit de Eemshaven diverse activiteiten organiseerden. De open dag was voor iedereen, voor jong en oud. Tijdens de open dag was er een veelzijdig programma met o.a. busrondleidingen, vaartochten en diverse bedrijfspresentaties.
Tijdens de Open Dag OP zaterdag 10 juni HEBBEN veel bedrijven hun deuren Geopend.
Klik op de foto om te vergroten
Deelnemende bedrijven
Van een aantal deelnemende bedrijven volgt hieronder een korte omschrijving van hun bijdrage aan de Open Dag Eemshaven 50 jaar.
AG EMS
Bij AG EMS worden diverse activiteiten georganiseerd op het terrein naast onze parkeerhal. In de vertrekhal van onze veerterminal staat een maquette van de noordzijde Beatrixhaven, met model-treintje, en de AG EMS-vloot nagebouwd in LEGO. De maquette blijft daarna nog een paar dagen staan. Dit is zeker het bekijken waard. Verder kun je om 11.00 uur, 13.00 uur en 15.00 uur een rondvaart maken door de Eemshaven met de MS Atlantis. Geef je voorafgaand hiervoor op. Per keer kunnen er makkelijk 150 passagiers meevaren. In- en uitstappen gebeurt op de drijvende steiger bij Ems Maritime Offshore BV in de Beatrixhaven.
AnderBeeld
Foto-expositie ‘Vogels in en rondom Eemshaven’
Je zou het misschien niet denken op het eerste gezicht maar tussen de industrie en windmolens van Eemshaven zijn veel soorten vogels te vinden. Zowel in de Eemshaven zelf als in het omliggende akkerbouwgebied. Dankzij zijn strategische ligging aan de kust zijn met name in de trektijd vele (zeldzame) vogels te vinden in de schaarse begroeiing van Eemshaven. Onderweg van hun overwinteringsgebieden naar hun broedgebieden en andersom. Daarnaast biedt met name het water- en struweelrijke gebied tegenover de Eemscentrale een thuis aan vele broedvogels zoals roerdomp, bruine kiekendief en blauwborst. Ook op de akkers rondom Eemshaven is het genieten van soms grote groepen vogels zoals goudplevier, graspieper en gele kwikstaart.
Vogelfotograaf Mark Schuurman uit Sauwerd heeft de afgelopen 15 jaar vele foto’s gemaakt van de vogels in dit gebied. Tijdens de Open Dag Eemshaven op zaterdag 10 juni exposeert Schuurman een klein deel van de duizenden foto’s die hij in het gebied maakte. De expositie is te zien in het gebouw Nijlicht aan de Schildweg.
Buss Terminal Eemshaven
Naast een presentatie van de bedrijven Buss Terminal Eemshaven, Lubbers, Broekman, Elzinga Groep, Eemshaven Verhuur en Argo hebben we een middag vullend programma waarin o.a. het piratenkoor Doekegat en zanger Jan Warringa een aantal optredens verzorgen. Als hoogtepunt en afsluiting van de middag zal Henk Wijngaard een optreden verzorgen. Voor de lekkere trek hebben we een vis en patatkraam op ons terrein, ook is er koffie of frisdrank verkrijgbaar.
CIV Offshore
CIV Offshore & Shipping is toeleverancier van alle non-food scheepsmaterialen aan de offshore energy gerelateerde schepvaart. Hoofdproductgroepen zijn: ketting- en ankermaterialen, staaldraden, touwmaterialen, netten en hoezen, gereedschappen en non-food verbruiksgoederen. De hoofdvestiging bevindt zich in Den Oever. Onze organisatie bedient tevens de visserijsector. In Nijlicht vertellen we u graag meer.
Collé
Bij Collé kunnen bezoekers zonder hoogtevrees met een hoogwerker de Eemshaven vanuit de lucht bekijken! Ook is het mogelijk om gewoon een kijkje in het bedrijf te nemen.
Defensie
Bezoekers zijn vrij om over het terrein van defensie te lopen op de open dag. Er is die dag een ‘’Static Show’’ van militaire voer- en vaartuigen. Recruiters van de Landmacht, Luchtmacht, Marine en Marechaussee kunnen je voorzien van informatie. De Defensie Bewaking en Beveiliging organisatie komt met een honden-demo. Ook zijn er doe-activiteiten als een simulator waar je je schietvaardigheid kan testen. Kinderen kunnen een fysiek testje afleggen door te broekhangen.
DHSS
DHSS is uw integrale service partner voor al uw offshore energy vraagstukken. Van scheepsagentuur, helikopterservice, douaneformaliteiten tot en met warehousing alles samen onder 1 dak. We vertellen u in Nijlicht graag meer over onze activiteiten.
Douane
Bezoekers kunnen kijken bij een mobiele scan hoe je kunt zien hoe jouw koffer door de douane gaat bij bijvoorbeeld het vliegveld. Er is een hondengeleider aanwezig die een demo geeft. En ze laten nog veel meer zien, zoals medicijnen, wapens etc.
ECNN
ECNN BV is actief in zowel de maak- als procesindustrie in verschillende vakgebieden. Wij leveren capaciteit, zowel in-house als ad interim, op het gebied van maintenance & project management en engineering, mechanical & process engineering en safety consultancy met gerichte kennis van ATEX (explosieveiligheid), HAZID, HAZOP, ed. Tijdens de open dag laten wij u graag zien op welke manier wij onze kennis inzetten in de industrie. We zijn te vinden in Nijlicht.
EemsEnergyTerminal (LNG)
Normaal gesproken is het moeilijk om dichtbij de LNG-terminal te komen, maar op de Open Dag Eemshaven kom je heel dichtbij. Tijdens de rondrit met de bus kom je namelijk vlak langs het terrein en een medewerker van het bedrijf zal wat meer over LNG vertellen.
Elzinga Groep
Elzinga Groep is een ijzersterke partner op elk terrein. Elzinga Groep biedt met Cargo Facilities, Grondverzet, Aannemingsbedrijf, Machinefabriek en Hijsspecialist.nl een breed scala van diensten en oplossingen aan. Met het juiste materieel, maar vooral met de juiste mensen zetten wij dagelijks in op de beste kwaliteit, de beste prijs en de mooiste projecten. Sinds 1947 dag in, dag uit en jaar na jaar. Je vindt ons in Nijlicht.
ENGIE
Na aankomst bij ENGIE op het terrein worden de bezoekers welkom geheten bij een tent. Vanaf de tent stappen de bezoekers over in een cabriobus die een rondrit van ca. 25 minuten maakt over ons terrein en ook een stukje door de energiecentrale heen rijdt. In de bus wordt verteld over ons verleden, heden en de toekomstplannen. Voor de kinderen is er tijdens de rondrit een speurtocht georganiseerd. Bij de tent (het begin- en eindpunt van onze rondrit) wordt koffie/thee aangeboden en is ranja voor de kinderen beschikbaar.
EQIN
Bij EQIN op het terrein word je meegenomen in de nieuwste ontwikkelingen en innovaties op het gebied van stroom, licht, lucht, lassen en handgereedschap. Zo wordt er Milwaukee gereedschap gepresenteerd en komt Fronius een lasdemo geven. Verder laten we zien hoe een stop bij een van de omliggende energiecentrales doorgaans verloopt.
Gemeente Het Hogeland
Kom langs in de stand van de gemeente Het Hogeland. We geven u een kijkje in de toekomst van de Eemshaven en de omgeving daarvan. Want de Eemshaven en de Oostpolder gaan we samen met de omgeving ontwikkelen. U kunt in gesprek met wethouders en medewerkers van de gemeente over de plannen. We kijken uit naar uw komst op 10 juni in Nijlicht.
Google is al meer dan twintig jaar in Groningen actief, zo ook met haar datacenter in de Eemshaven waar data wordt gehost die mensen, bedrijven en overheden elke dag gebruiken en nodig hebben. Google ondersteunt de lokale gemeenschap waar zij onderdeel van is, onder andere met het Google Grants Programma voor lokale NGO’s die een belangrijke maatschappelijke bijdrage leveren en door een werkgever te zijn voor honderden Groningers. Op 10 juni staan onze Googlers met een kleurrijke caravan bij Nijlicht. Benieuwd of werken bij Google iets voor jou is? Loop dan langs om kennis te maken en meer te weten te komen.
Growind
Heb je altijd al een windturbine van binnen willen zien? Dat kan bij de Open Dag Eemshaven! Growind geeft je deze dag de mogelijkheid om een windturbine te bezichtigen.
Hynetwork Services
Hynetwork Services is een 100% dochteronderneming van Gasunie en realiseert in Nederland een landelijk waterstofnetwerk. Dit transportnetwerk voor CO2-vrije waterstof verbindt industriële clusters (waaronder Noord-Nederland) met elkaar, met het buitenland en met waterstofopslag en -import locaties. We maken hiervoor gebruik van bestaande en deels nieuw aan te leggen infrastructuur. Het waterstofnetwerk wordt in fases gebouwd. Het doel is dat het netwerk in 2030 helemaal klaar is. Het project bestaat grotendeels uit om te bouwen aardgasleidingen. Voor de aanleg van de waterstofleidingen willen wij van onze omgeving graag horen welke vragen en gedachten er spelen en laten zien wat de plannen zijn.
KNRM
Bij het KNRM-reddingstation Eemshaven hebben we op 10 juni ‘Open Huis’. Bezoekers kunnen een bezoek brengen aan het reddingstation en ook is de mogelijkheid om onder begeleiding de reddingboot Jan en Titia Visser te bekijken. Bezoekers zijn doorlopend welkom op ons reddingstation. We hanteren geen maximum aantal bezoekers en ook werken we niet met een tijdslot.
Loodswezen
Ervaren registerloodsen zorgen ervoor dat zeeschepen de Eemshaven zo veilig en efficiënt mogelijk in- en uitvaren. Onze loodsen zijn specialist van het vaargebied en adviseur van de kapitein, om onder alle weersomstandigheden de schepen veilig naar de ligplaats te manoeuvreren. Op 10 juni zullen wij aanwezig zijn met een informatiestand over ons mooie beroep, en een klimwand met 9 meter hoge loodsladder, zodat de jonge bezoekers hun zeebenen kunnen testen.
Lubbers
Complex transport & logistiek. Eén oplossing. Lubbers. Complexe locaties kunnen een uitdaging zijn. Wij verbinden de punten. Brengen uw vracht waar u het hebben wilt. Wij garanderen levering op elke plaats ter wereld dankzij ons wereldwijde netwerk, regionale connecties en sectorspecifieke knowhow. We zijn tijdens de open dag te vinden op het terrein van Buss Terminal Eemshaven.
Necron Group AG
Necron Group is een private vastgoed investerings- en ontwikkelingsmaatschappij met een lange termijn focus op het duurzaam ontwikkelen van hoogwaardig logistiek en hospitality vastgoed in Europa. De Necron Group heeft de afgelopen jaren ca. 250.000 m2 vastgoed ontwikkeld en gerealiseerd in Europa en heeft inmiddels een pipeline van meer dan € 1 miljard. In de Eemshaven bouwen we momenteel een groot logistiek verzamelgebouw en vertellen u graag meer over onze plannen. We staan in Nijlicht.
New Energy Coalition
New Energy Coalition is een voortdurend groeiend netwerk van kennisinstellingen, bedrijven, overheden en ngo’s die samen werken aan de versnelling van de energietransitie voor een duurzame toekomst waar waterstof een onderdeel van is. Tijdens de open dag laten wij u graag kennis maken met waterstof middels Virtual Reality! Ervaar hoe het is om op een windturbine op zee te staan of hoe waterstof wordt opgeslagen onder de grond.
Noorderpoort – Technische opleidingen
Noorderpoort is de plek waar je heen gaat, als je goed wil zijn in je vak. Voor een mbo-opleiding, een cursus of een training. Om je passie te volgen, kansen te pakken en bij de tijd te blijven. Een plek om je loopbaan te starten, te herstarten of door te starten. Een plek om naar terug te komen. Want vakmensen leren. Altijd. We informeren je in Nijlicht graag over de mogelijkheden.
Noorderpoort (Zircus Zorry)
Zircus Zorry zal tijdens de open dag om 11.15, 12.45 en 15.00 uur optreden bij Nijlicht. De studenten Kunst en Multimedia van Noorderpoort hebben een leuke voorstelling voorbereid!
Ocean Grazer
Ocean Grazer heeft een systeem ontwikkeld voor grootschalige energieopslag uit hernieuwbare bronnen zoals windturbines en drijvende zonneparken op zee. De techniek is gebaseerd op waterkrachttechnologie, wat zich al meer dan een eeuw heeft bewezen als zeer betrouwbaar en efficiënt. Door het schaalbare en modulaire ontwerp is het toepasbaar op GWh-schaal (Gigawatt uur). We vertellen je graag meer in Nijlicht.
Onderwaterscan
Onderwaterscan laat een aantal activiteiten zien en demonsteren zodat de bezoekers een indruk krijgen van de werkzaamheden van een onderwaterscan. Ook is het mogelijk om actief deel te nemen aan het besturen van een zogeheten ROV. We zijn te vinden bij Nijlicht.
OWIC
De offshore windindustrie is een belangrijke economische pijler van de Eemshaven en heeft de potentie om uit te groeien tot één van de meest toonaangevende werkgevers van het Noorden. Met veel offshore windervaring en alle (nautische) faciliteiten voorhanden is de Eemshaven als constructie- en servicehaven dé locatie voor concrete ontwikkeling van deze nieuwe sector .
Het Offshore Wind Innovatie Centrum (OWIC) wil de processen van onderhoud en beheer efficiënter en effectiever maken met innovatie, vernieuwing en deskundigheid. Investeren in de processen, kennisontwikkeling en -uitwisseling rondom onderhoud van windturbines (O&M) zullen het rendement van de omvangrijke offshore windindustrie in de Eemshaven sterk verhogen, een verdere kwaliteitsimpuls geven aan het onderwijsaanbod en werkgelegenheid in de sector vergroten. Kom langs in Nijlicht voor meer informatie.
Popkoor Songbird
Popkoor Songbird zal tijdens de open dag om 14.00 uur en 16.00 uur optreden bij Nijlicht met leuke liederen. Het 3-stemmige vrouwen-popkoor uit Uithuizen heeft mooie optredens klaarstaan!
RWE
RWE heeft twee locaties in de Eemshaven, de Eemshavencentrale (biomassa en kolen) en de Magnumcentrale (gas), waarmee we bouwen aan een CO2 negatieve toekomst per 2040. Dit willen we doen door het inzetten van waterstof, zonneparken, batterijopslag, biomassa en het afvangen van CO2. Wij verwelkomen u graag tijdens een busrit van ca. 50 minuten langs en over het terrein van beide centrales. Tijdens deze bustour zullen we e.e.a. toelichten, op een aantal plaatsen stoppen en heeft u gelegenheid om vragen te stellen. Ook zal EemsEnergyTerminal meer vertellen over de LNG terminal (waar de Eemshavencentrale warmte aan levert) en zal de firma Elzinga laten zien welke bijdrage zij leveren.
Skydronepictures
Altijd al willen weten hoe een drone werkt? Tijdens de open dag kun je hier alles over te weten komen. We staan bij Nijlicht.
Tennet
Dit jaar bestaat Eemshaven 50 jaar! Een mooi moment om stil te staan bij deze bijzondere locatie. Want voor TenneT is de Eemshaven door de jaren heen uitgegroeid tot een belangrijk energieknooppunt, met energiecentrales, aansluitingen van windparken op zee en de start van een 380 kV-verbinding naar de rest van Nederland.
Op 10 juni is in de Eemshaven een open dag en wij openen die dag de deuren van ons informatiecentrum Nijlicht in de Eemshaven en je bent van harte welkom! Dankzij het fantastische programma belooft het een leuk dagje uit te worden en het is een mooie kans om op plekken te komen waar je normaal niet komt.
Wat kun je bij ons doen? We hebben informatieve filmpjes, een knutseltafel voor kinderen, fotohoek met TenneT jassen en helmen en onze VR-bus staat buiten klaar. Meerdere collega’s vertellen je over de 380 kV-verbinding tussen de Eemshaven en Vierverlaten (Groningen), de diverse activiteiten op zee en de techniek die bij de energietransitie om de hoek komt kijken.
Theo Pouw Groep
In het kader van 50 jaar Eemshaven opent de Theo Pouw Groep op 10 juni as. haar deuren. Gedurende deze dag staan onze collega’s klaar om je een inkijkje te geven in onze innovatieve en diverse bedrijfsactiviteiten, welke met name gericht zijn op het hoogwaardig hergebruiken van grondstoffen voor de grond-, weg- en waterbouw en het transport van onze producten. Daarnaast staan onze collega’s voor je klaar om iets te vertellen over de Theo Pouw Groep als werkgever en onze vacatures in de regio.
TKF
Achter de zware ladingkade aan de Beatrixhaven is de Twentsche Kabelfabriek (TKF) in het najaar van 2022 begonnen aan de bouw van hun kabelfabriek. Op het terrein van TKF staat een tent waarin 3D-video’s van de fabriek te zien zijn en er is onder meer een banenmarkt.
Wagenborg
Wagenborg zal een kraan plaatsen bij Nijlicht. Deze kraan kun je van dichtbij bewonderen en je kunt er zelfs even in zitten.
Werkman Hoofcare
We verschaffen een kijkje in onze hoefijzerfabriek waar te zien is hoe we van een staaf ijzer hoefijzers produceren. Daarnaast zal er een wedstrijd hoefijzer werpen worden georganiseerd.”
Zeemanshuis
Het Zeemanshuis opent haar deuren voor het publiek. Het Zeemanshuis is normaal gesproken elke avond open voor de zeevarenden die in de Eemshaven liggen en hier een drankje kunnen doen.
Aanzet tot de bouw van de Eemshaven
De vondst van zout en aardgas in de jaren 50 van de vorige eeuw in de provincie Groningen leidde tot de vestiging van een industrieel complex, gespecialiseerd in de basischemie, in Delfzijl. Deze industriële ontwikkeling gaf ook de aanzet tot de bouw van de Eemshaven in de toenmalige gemeente Uithuizermeeden (later Eemsmond, nu Het Hogeland).
In het jaarverslag van het havenschap over 1967 wordt voor het eerst gewag gemaakt van de Eemshaven. Als geestelijke vaders van het plan om de toekomstige Eemshaven daar te situeren waar die nu ligt, kunnen de Groninger waterstaatkundigen ir. J. van Veen en ir. N. Nanninga worden beschouwd. In 1976 kwam de eerste “klant” naar de Eemshaven: AG Ems nam een terreintje en een steiger in gebruik langs het Doekegatkanaal voor het passagiersvervoer naar en van het Duitse eiland Borkum. Nadat er verder zo’n 30 jaar lang niet of nauwelijks iets van de grond kwam, kwam de Eemshaven pas deze eeuw echt tot wasdom. Inmiddels heeft de haven een enorme ontwikkeling doorgemaakt en zijn er vele bedrijven uit verschillende branches gevestigd.
Eemshaven 50 jaar
Op woensdag 7 juni 2023 was het vijftig jaar geleden dat de Eemshaven geopend is door de toenmalige koningin Juliana. Ter ere hiervan hebben we op zaterdag 10 juni een Open Dag Eemshaven gehouden, waarop Groningen Seaports en een groot aantal bedrijven uit de Eemshaven diverse activiteiten organiseerden. De open dag was voor iedereen, voor jong en oud. Tijdens de open dag er was een veelzijdig programma met o.a. busrondleidingen, vaartochten en diverse bedrijfspresentaties.
1973
Opening haven door koningin Juliana
1976
Eerste klant (AG Ems)
1977
Bouw Eemscentrale
1978
Aanleg eerste 600 meter handelskade Julianahaven
1982
Olietanker Aiko Maru in Eemshaven (opligger)
1985
Verlenging handelskade met 550 meter
1995
Uitbreiding Eemscentrale (vervanging Epon-centrale Groningen)
1996
Eerste cruiseschip Meyer Werft afgebouwd in Eemshaven (Galaxy)
2001
Trans-Atlantische datakabel Tyco
2003
Komst Holland Malt
2004
Theo Pouw vestigt zich
2006
Start aanleg NorNed-kabel
2008
Opening Beatrixhaven door koningin Beatrix
2008
Start bouw energiecentrales Nuon en RWE
2009
Eerste offshore windproject (Alpha Ventus)
2010
Aankondiging bouw olieterminal Vopak
2011
Ondertekening contract Buss Gruppe (Orange Blue Terminals; nu BTE)
2011
Wilhelminahaven verlengd
2012
Uitbreiding Eemshaven-Zuidoost
2014
Google kondigt bouw datacenter aan
2017
Vaargeulverruiming: haven nu bereikbaar voor schepen met max. diepgang van 14 m.
2018
Opening treinstation door koning Willem-Alexander
2019
Heliport Eemshaven in gebruik
2021
Aanleg grootste windpark ter wereld, Hornsea Two, via Buss Terminal Eemshaven
2022
Realisatie LNG Terminal in half jaar
7 juni 2023
Eemshaven 50 jaar
Klik op de foto om te vergroten
Aanmelden vaartochten
Nijlicht ligt dicht bij de opstapplekken van de vaartochten. De vaartochten vertrekken vanaf de dienstensteiger (direct achter Nijlicht) of de drijvende steiger (ca. 350 meter). Alleen de rondvaart met de MS Atlantis (AG Ems) vindt plaats vanaf de veerterminal van AG Ems. Deze terminal is op deze dag alleen met de bus te bereiken.
Meld u aan voor de vaartocht RIB Ubels
Aan deze vaartocht zijn geen kosten verbonden.
Gelieve 10-15 minuten van te voren aanwezig zijn.
Meld u aan voor de vaartocht Sleepboot Bijma
Aan deze vaartocht zijn geen kosten verbonden.
Gelieve 10-15 minuten van te voren aanwezig zijn.
Meld u aan voor de vaartocht Veerboot AG Ems
Aan deze vaartocht zijn geen kosten verbonden.
Gelieve 10-15 minuten van te voren aanwezig zijn.
Let op.! In- en uitstappen op de drijvende steiger bij Ems Maritime Offshore BV in de Beatrixhaven.
Meld u aan voor de vaartocht Loodskotter Eems No.1
Aan deze vaartocht zijn geen kosten verbonden.
Gelieve 10-15 minuten van te voren aanwezig zijn.
Meld u aan voor de vaartocht Amasus
Aan deze vaartocht zijn geen kosten verbonden.
Gelieve 10-15 minuten van te voren aanwezig zijn.
Meld u aan voor de vaartocht RIB H2-C boot
Aan deze vaartocht zijn geen kosten verbonden.
Gelieve 10-15 minuten van te voren aanwezig zijn.
Varen op waterstof; de H2-C boot Speciaal voor de Olympische Zeilploeg is een coachboot ontwikkeld die geheel emissieloos kan varen; de H2-C boot. De boot vaart elektrisch maar omdat zeilcoaches vaak lang op het water zijn is de boot uitgerust met een systeem waarmee zij ook op waterstof kan varen. Gedurende het varen wordt de accu automatisch bijgeladen. Daarmee kan ze 2 keer zo lang op het water zijn.
Bustochten door de Eemshaven
Nijlicht is ook het startpunt van een aantal bustochten door de Eemshaven. De busritten gaan langs diverse bedrijven en bij sommige bedrijven gaat de bus zelfs het terrein op. Een unieke kans om een bedrijf eens van heel dichtbij te zien. In de bus vertellen medewerkers van Groningen Seaports langs welke bedrijven je komt en welke activiteiten er plaatsvinden. Bij sommige bedrijven kun je uitstappen om daar even rond te kijken en vervolgens stap je op een van de volgende bussen weer op.
Historie Eemshaven
De vondst van zout en aardgas
De vondst van zout en aardgas in de jaren 50 van de vorige eeuw in de provincie Groningen leidde tot de vestiging van een industrieel complex, gespecialiseerd in de basischemie, in Delfzijl. Deze industriële ontwikkeling gaf ook de aanzet tot de bouw van de Eemshaven, ca. 20 kilometer noordelijk van Delfzijl, in de toenmalige gemeente Uithuizermeeden (later Eemsmond, nu Het Hogeland). In het jaarverslag van het havenschap over 1967 wordt voor het eerst gewag gemaakt van de Eemshaven.
Aanleg van een haven
De grote uitstoot van mensen uit de landbouw had indertijd van Regeringswege geleid tot de “Nota over de ontwikkeling Noorden des Lands”. Gedeputeerde Staten der Provincie Groningen boden de Regering het rapport “Eemshaven 1967” aan. Op 8 februari 1968 besloten de Provinciale Staten van Groningen tot de realisatie van het Eemshavenproject. Het basisplan behelsde de aanleg van een haven voor schepen tot 40.000 ton draagvermogen, mogelijk later te verdiepen voor vaart met 70.000 tons schepen.
De verdwenen haven Emetha
Als geestelijke vaders van het plan om de toekomstige Eemshaven aldaar te situeren, kunnen de Groninger waterstaatkundigen ir. J. van Veen en ir. N. Nanninga worden beschouwd. Een interessant detail bij deze keuze vormt natuurlijk dat zij dicht gelegen is bij de locatie van de verdwenen haven Emetha (nu Westeremden), de eerste haven die in de geschriften wordt gemeld. Het nieuwe havengebied werd als het ware aan het Groninger vasteland vastgeplakt, zo dicht mogelijk bij de diepste delen van de Eems.
Opening door Hare Majesteit Koningin Juliana
In 1973 kwam het werk in eerste aanleg gereed. Op 7 juni van dat jaar werden de nieuwe havenmond te Delfzijl en de Eemshaven vanaf het passagiersschip “Rottum” door Hare Majesteit Koningin Juliana geopend. De Eemshaven kwam in eigendom bij het havenschap, dat er het privaatrechtelijk beheer over voerde. Het zou nog tot 1 januari 1988 duren alvorens het publiekrechtelijke beheer door de Gemeente Hefshuizen, later Gemeente Eemsmond genoemd, aan het havenschap werd overgedragen.
AG Ems als eerste klant
In 1976 kwam de eerste “klant” naar de Eemshaven: AG Ems nam een terreintje en een steiger in gebruik langs het Doekegatkanaal voor het passagiersvervoer naar en van het Duitse eiland Borkum. Het zogenaamde “Butterfahrt-verkeer” (het belastingvrij inkopen op zee) door Rederij Kamstra verplaatste zich ook van Delfzijl naar de Eemshaven. De laatste moest echter in 1999 haar activiteiten stoppen door de Europese eenwording en ten gevolge daarvan het vervallen van de mogelijkheid tot belastingvrij inkopen op zee.
De langste file ooit
Hoewel de Eemshaven duidelijk was ontworpen voor grootschalige activiteiten in de olieraffinage en basischemie, gooide de economische recessie (oliecrisis) danig roet in het eten. Wel vormden schepen, die sinds begin 70 er jaren voor langere of kortere tijd werden opgelegd, een belangrijke bron van inkomsten voor het havenschap; een topper op dat gebied van de olietanker “Aiko Maru” (lengte 365 m, breedte 70 m, 430.000 ton draagvermogen), in die tijd een van de grootste tankers ter wereld. Het schip arriveerde op 22 april 1983 en herleefde de tijd van Admiraal de Ruyter even. Opnieuw stroomden “burger en boer” naar de waterkant en de langste file ooit in de provincie Groningen gezien strekte zich uit van de Eemshaven tot aan Delfzijl (22 km). Op 25 april 1988 vertrok het schip onder de naam “Embassy” naar Southampton.
Bouw handelskade
Medio 1975 werd begonnen met de bouw van de 600 meter lange handelskade in de Eemshaven; deze kade werd in 1978 in gebruik genomen. In 1984/1985 werd deze kade met 550 meter verlengd. Voorts werd in dat jaar de verlenging van het Julianahavenbassin afgerond. De bouw van de kade werd het begin van de vestiging van kleinschalige bedrijvigheid in de Eemshaven; dit groeide vanaf dat moment langzaam maar gestaag door. In 1993 werd gestart met de bouw van de Bulkkade aan de noordzijde van de Julianahaven.
Het eerste schip
Door problemen met de diepgang op de rivier de Ems daartoe gedwongen, besloot de Meyer Werft in Papenburg in 1996 haar grootste schepen voor de afbouw en bevoorrading naar de Eemshaven te gaan brengen; het eerste schip was het zeer luxueuze passagiersschip “Galaxy”, een van de grootste in haar soort ter wereld toentertijd. En wederom herleefde de tijd van Admiraal de Ruyter en de “Aiko Maru”: bijna een half miljoen mensen kwam gedurende een tijdsbestek van circa anderhalve maand naar de Eemshaven om dit schip te bekijken.
Grote kansen in Noord-Nederland
Nadat de Eemshaven zo’n 30 jaar lang niet of nauwelijks tot emplooi kwam, zorgden de komst van een moutfabriek in 2003 en een recyclingfirma in 2004 voor een kentering. Grote bedrijven in hun tak van sport die grote kansen zagen in Noord-Nederland en bewust kozen voor een vestiging in de Eemshaven. Daarmee veranderde het ietwat negatieve beeld dat de haven tot dan toe had en kwam het spreekwoordelijke vliegwiel op gang. De nieuw ingezette koers van het havenbedrijf om upfront te investeren in havenfaciliteiten, zoals kades, droeg daaraan bij. De haven liet daarbij het oorspronkelijke idee als chemiehaven varen en transformeerde in een logistieke energiehaven. Diverse grote logistieke dienstverleners zijn er inmiddels actief en via een trans-Atlantische datakabel werd de Eemshaven verbonden met de Verenigde Staten.
Ruim 100 windturbines
In en om de haven verschenen ruim 100 windturbines met een ashoogte van 100 meter en werden er meerdere zonneparken aangelegd. Grote energiebedrijven bouwden er nieuwe energiecentrales en via een onderzeese hoogspanningskabel werden de elektriciteitsnetten van Nederland en Noorwegen met elkaar verbonden. Later kwam er eveneens een onderzeese hoogspanningsverbinding tussen Nederland en Denemarken tot stand. In 2009 werd het eerste windpark op zee via de Eemshaven aangelegd en ondertussen is de haven uitgegroeid tot een van de belangrijkste offshore windhavens aan de Noordzee.
Energie uit de Eemshaven
Momenteel wordt er vanuit de Eemshaven gewerkt aan de aanleg van het 19e, 20e en 21e windpark. Ook is de Eemshaven voor een aantal windparken de vaste onderhoudsbasis. Verder koos een wereldwijd opererende tankterminal operator de Eemshaven als vestigingsplek voor een olieterminal en herbergt de haven sinds 2022 bovendien een LNG terminal. Al met al komt ongeveer een derde van alle in Nederland geproduceerde energie vanuit de Eemshaven. Met een opgesteld vermogen van 8000 MW met recht een energiehaven van formaat, waardoor de haven eveneens aantrekkelijk is geworden voor grote energieafnemers, zoals datacenters. Naar verwachting zal de Eemshaven ook bij toekomstige ontwikkelingen op energiegebied, zoals bijvoorbeeld waterstof, een voorname rol blijven spelen.
Johan van Veen
Standbeeld in de Eemshaven
Johan van Veen – uit Uithuizermeeden – is een veel te onbekende – Grote Groninger, die een standbeeld verdient in de Eemshaven, vanwege zijn enorme visionaire blik. Hij had het plan voor de Eemshaven in de jaren ‘40-’50 van de vorige eeuw bedacht en gepromoot. De Eemshaven bestond in zijn hoofd al tientallen jaren voor de bouw van de Eemshaven. Niet alleen voor Groningen was en is hij een visionair, ook in Zeeland, Zuid-Holland en Brabant heeft hij zijn plannen tot – na de watersnoodramp van 1953 – tot uitvoer kunnen brengen; als bedenker van het Deltaplan. Nog steeds inspireren zijn plannen voor de toekomst.
Doe en denk mee!
PeerdTheater, Landgoed DeCamping ’t Zandt en Stichting Blauwe Lijn denken samen mee om het grootste standbeeld van Johan van Veen in de Eemshaven te krijgen. In het Theaterstuk HAIM door PeerdTheater, uitgevoerd in 2021 in de Eemshaven, stond Johan van Veen centraal, als dé bedenker van de Eemshaven. Echter, hij ontbreekt nog als toonaangevend beeld in de Eemshaven.
Doe en denk jij hierin mee? ‘Waar zou jij het standbeeld in de Eemshaven willen zien staan?’ Geef je gegevens aan ons door om mee te denken en/of om jouw idee te delen. Vul het formulier in of stuur ons een mail t.a.v. info@stichtingblauwelijn.nl, onderwerp standbeeld Eemshaven.
Meer weten over de meedenkers van deze projecten, ga naar:
stichtingblauwelijn.nl
landgoeddecamping.nl
www.peerdtheater.nl
In de voetsporen van Johan
Ter ere van Johan van Veen en de viering van 50 jaar Eemshaven heeft Stichting Blauwe Lijn het initiatief genomen om een basis-educatiepakket Nieuwe Watermeesters voor Groningse jongeren te ontwikkelen. Dit pakket is aan te vullen met een tourtocht en watermeesterspel. De tourtocht zal ook over de Eemshaven gaan en plekken bezoeken, waar een Gronings waterverhaal of watermeester aan te verbinden is, waarbij het verleden, heden en toekomst aan bod komt.
Het basis-educatiepakket zal toegankelijk worden voor de bovenbouw van het basisonderwijs en middelbare scholen en zal naar verwachting uiterlijk eind december 2023 gereed zijn. Heeft u interesse? Neem contact op met info@stichtingblauwelijn.nl.
Oplossingen voor onze waterproblemen
Met jongeren en de kennis van watermeesters uit het verleden
Doe en denk mee!
Impressie Open Dag zaterdag 10 juni 2023
Klik op de foto om te vergroten
